devrimde ve hıristiyanlıkta adalet – pratik felsefe hakkında yeni ilkeler: ilerleyiş ve çöküş [üçüncü cilt ~ birinci kitap]

pierre-joseph proudhon

fransızca orijinalinden çeviren: buket şahin

Proudhon’un bu eseri 1858’de “Garnier Kardeşler Kitabevi”nce yayınlanan “Devrimde ve Hıristiyanlıkta Adalet Hakkında – Pratik Felsefe Hakkında Yeni İlkeler” eserlerinin üçüncü cildidir. Bu cilt içerisinde ise dört adet kitap yer almaktadır. Metnin başından sonuna kadar Proudhon, kilisenin ahlak olarak çökmüşlüğünü eleştiri konusu yaparken dönemin önemli entelektüellerine eleştirilerinde de serttir. Devlete karşı başka bir “devlet” olan kilisenin ahlaki bozulma ve yıkımın odağı olduğunu ifade etmektedir fakat modern dönemin yaygın fikri özelliklerinden biri olan, bir özden kökünü alan Yüce Adalet fikri ile Hristiyanlığın içinde yol almaktan da geri kalmaz.

İlk kitap ilerleme, ikinci ve üçüncü kitap evlilik ve aşk ve dördüncü kitap ahlaki yaptırım kavramlarına yoğunlaşırken, edebiyat ve edebiyatçıları eleştiri konusu yapmaktan imtina etmez.